Zaburzenia integracji sensorycznej pojawiają się we wczesnym etapie życia dziecka, a ich proces powstania rozpoczyna się w okresie płodowym. Zdarza się jednak, że proces ten przebiega nieprawidłowo. Wówczas, po urodzeniu, dziecko powinno być poddane rehabilitacji pod okiem specjalisty.
Zaburzenia integracji sensorycznej mają miejsce, gdy mózg nie jest zdolny do prawidłowego przetwarzania bodźców zmysłowych. Objawia się to w ten sposób, że dziecko może być nadpobudliwe, może mieć problemy z koncentracją uwagi na zadaniu, mogą pojawić się zaburzenia w rozwoju koordynacji ruchu, umiejętności pisania i czytania.
Jak już wspomniałam, proces powstania integracji sensorycznej rozpoczyna się w okresie płodowym dziecka, ale jego najintensywniejszy rozwój to okres do 3 roku życia. Jeśli we wczesnym etapie życia pojawią się nieprawidłowości, należy czym prędzej rozpocząć intensywną rehabilitację dziecka.
Co to jest integracja sensoryczna?
Dzięki integracji sensorycznej w poprawny sposób odbieramy bodźce zmysłowe. Umiemy w adekwatny sposób reagować na otoczenie i sytuacje, które nas w życiu spotykają. Zdarza się jednak, że dziecko jest nadwrażliwe, np. na dotyk – boli je głaskanie albo na dźwięki – jest dla niego za głośno. Wówczas pojawiają się problemy w funkcjonowaniu dziecka w świecie. Dzięki specjalnej terapii sensorycznej, polegającej na odbieraniu bodźców zmysłowych, można ćwiczyć i wspomagać poprawny rozwój tego obszaru.
Zaburzenia integracji sensorycznej mogą być rezultatem uszkodzeń narządów zmysłów, np. mogą zmagać się z nimi dzieci z wadą wzroku, bądź niedosłuchem.
Jakie są objawy zaburzeń integracji sensorycznej?
Wspomniałam wcześniej o dwóch podstawowych objawach zaburzeń integracji sensorycznej, czyli nadwrażliwości czuciowej i słuchowej. To jednak nie wszystko, są jeszcze inne ważne aspekty, na które trzeba zwrócić uwagę:
- opóźnienie rozwoju mowy jest jednym z głównych objawów zaburzeń integracji sensorycznej,
- nadmierna lub zbyt mała wrażliwość dziecka na bodźce sensoryczne, czyli to, o czym wspomniałam: nieadekwatna reakcja na hałas (płacz, wręcz panika), awersja do noszenia niektórych ubrań, brak chęci mycia włosów, czy mycia ciała nawet delikatną gąbką,
- zbyt wysoki lub zbyt niski poziom aktywności ruchowej oraz zła koordynacja ruchowa, kłopoty z czynnościami manualnymi, np. używaniem nożyczek, zapinanie guzików, łapanie piłki,
- nieadekwatne reakcje powodujące wybuchy złości, impulsywność, lub zupełnie odwrotnie – uciekanie, chowanie się przed światem, zamykanie się w sobie,
- objawy związane z nerwowością, takie jak: obgryzanie paznokci, obgryzanie ołówka czy pióra.
Jak wygląda terapia sensoryczna?
Jeśli któryś z wymienionych przeze mnie objawów pasuje do Waszego dziecka, warto udać się do specjalisty i przeprowadzić diagnostykę, ponieważ zaburzenia integracji sensorycznej nie mijają samoczynnie.
Terapia przeprowadzana jest w specjalnie przygotowanych do tego pomieszczeniach, w których specjalista SI stymuluje dziecko poprzez różnego rodzaju zabawy terapeutyczne i aktywności. Pedagog podczas zajęć wykorzystuje przedmioty o różnych fakturach do wykonywania masażu, huśtawkę bądź hamak, na których dziecko się huśta, deskorolkę i oraz kołyskę, na których dziecko balansuje, ucząc się równowagi. Specjaliści integracji sensorycznej muszą mieć rozległą wiedzę na temat neurobiologii, ponieważ w tym zakresie pracują z dzieckiem. Terapia jest w stanie ograniczyć bądź całkowicie zniwelować nadwrażliwość sensoryczną dziecka na różnego rodzaju bodźce.
Terapia przeznaczona jest przede wszystkim dla dzieci w wieku przedszkolnym i wczesnoszkolnym, które mają trudności w obszarach, o których wspomniałam wyżej.
