Surdopedagogika jest to dział pedagogiki specjalnej – rewalidacyjnej zajmujący się nauczaniem i wychowaniem osób z wadami słuchu i zaburzeniami mowy wynikającymi z wad słuchu. W programie Wczesnego Wspomagania Rozwoju dzieci z zaburzeniami słuchu pracują z tym właśnie specjalistą. Na czym polega praca surdopedagoga? Zapraszam do lektury artykułu.
Narząd słuchu, podobnie jak inne narządy organizmu, może ulec uszkodzeniu na skutek różnych czynników wewnętrznych i zewnętrznych. Zwykle słuch pogarsza się z wiekiem, jednak dziś, coraz częściej spotykamy dzieci, których słuch pogarsza się z zupełnie innych przyczyn, niż te mechaniczne.
Dzieci głuchych i niedosłyszących stale przybywa. Jest to związane z jednej strony z postępem cywilizacyjnym, z dostępem do urządzeń elektronicznych, z drugiej strony z pojawiającymi się schorzeniami powodującymi pogarszanie się słuchu. Nie zdajemy sobie sprawy z tego, ile dźwięków każdego dnia słyszymy, jak wiele informacji przetwarzamy, póki nie zaczniemy tego tracić, albo ktoś z naszych bliskich będzie pozbawiony tych bodźców.
Osoby z zaburzeniami słuchu, podobnie jak osoby niewidome lub niedowidzące, mają bardzo mocno wyczulony zmysł dotyku, porozumiewają się bowiem głównie za pomocą gestów, w tym języka migowego. Osoby z tymi zaburzeniami bardzo często czytają z ruchu warg, jeśli rozmówca mówi dostatecznie wolno. Tak więc pozostałe zmysły stają się ich przepustką do zrozumienia świata i funkcjonowania w nim. Tym przede wszystkim zajmuje się surdopedagog – pomaga osobom z uszkodzonym słuchem odnaleźć się we współczesnym świecie.
Klasyfikacja zaburzeń słuchu
Ze względu na głębokość uszkodzenia wyróżniamy osoby z niedosłuchem stopnia:
- lekkiego,
- umiarkowanego,
- znacznego,
- głębokiego.
Wyróżniamy klasyfikację ze względu na lokalizację uszkodzenia:
- niedosłuch przewodzeniowy – uszkodzony jest przewód słuchowy lub ucho środkowe,
- niedosłuch odbiorczy – ślimakowy oraz mieszany.
Osoby głuche dzielimy na tych z głuchotą:
- wrodzoną,
- nabytą.
Czym zajmuje się surdopedagog?
Surdopedagog przede wszystkim zajmuje się przywracaniem sprawności słuchu jak bardzo to możliwe, naukę języka migowego czy czytanie z ruchu warg. Zadania pedagoga specjalnego koncentrują się wokół stymulowania rozwoju procesów poznawczych, mimo zaburzenia słyszenia.
Surdopedagogika obejmuje jednakowo proces uczenia, wychowanie oraz wspieranie stosowanej rehabilitacji. W przypadku nauczania mamy do czynienia z dostosowywaniem metod edukacyjnych do potrzeb i możliwości osób z zaburzeniami słuchu. Niezwykle istotne jest wszechstronne stymulowanie rozwoju poznawczego mimo uszkodzonego słuchu.
Podstawowym celem pracy z dzieckiem, które ma zaburzenia słyszenia, jest ukształtowanie najsprawniejszego języka tak, aby dziecko mogło porozumiewać się, wyrażać siebie i być dobrze zrozumianym przez otoczenie. Bardzo ważnym aspektem pracy z dzieckiem, jest również praca z najbliższymi. Rodzice, dziadkowie, rodzeństwo muszą wspierać proces nauki dziecka, poprzez wzbogacanie słownika w zabawie, w rozmowach z dzieckiem, używania co raz to nowych słów, aby dziecko poszerzało swoją wiedzę i rozumiało jak najwięcej.
